Kuraklık kritik seviyede!

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Meclisi, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında toplandı. Ekonomik veriler, tarımsal üretimde yaşanan daralma ve sektör sorunlarının masaya yatırıldığı toplantının açılış konuşmasını ATB Başkan Vekili Halil Bülbül yaptı. Bülbül, tarım sektörünün sürdürülebilirliğinin ciddi tehlike altında olduğunu vurgulayarak, “Desteklerin yetersizliği, artan maliyetler, plansız üretim ve su krizi ile sektör çöküşe gidiyor. Bu tabloyu düzeltmek için vakit kaybetmeden acil eylem planı hazırlanmalıdır” açıklamasında bulundu.

GSYH BÜYÜDÜ AMA TARIM DİBE VURDU

TÜİK’in açıkladığı 2025 yılı 2. çeyrek GSYH verilerine göre Türkiye ekonomisi yıllık bazda %4,8 büyürken, tarım sektörü üst üste ikinci çeyrek küçülerek %3,5 daraldı. Son iki yıldır aynı dönemlerde yaşanan bu gerileme, sektörün yapısal sorunlarla karşı karşıya olduğunu ortaya koydu. Bülbül, bu küçülmeyi sadece kuraklık ya da don ile açıklamanın yeterli olmadığını belirtti.

“BİTKİSEL ÜRETİMDE YÜZDE 27 ARTIŞ YETERSİZ"

Tarım desteklerine getirilen yüzde 27’lik artışa rağmen, girdi maliyetlerindeki artış ve küçük parsel sorunları nedeniyle Antalya’nın bu desteklerden yeterince yararlanamadığını belirten Bülbül, “Antalya Türkiye’nin bitkisel üretiminin %7’sini sağlarken, desteklerden aldığı pay sadece binde 7. Bu adaletsizlik sürdürülemez. Bitkisel üretime yönelik desteklerde 2026 yılı için dekara 310 TL olarak belirlenen katsayı dekara yüzde 27 oranında artırılmıştır. Ancak bu yüzde 27’lik artış, hem güncel olarak hem de bu ödemelerin 2027 yılında başlayacağı göz önünde bulundurulduğunda girdi maliyetlerinde yaşanan artışlar nedeniyle yeterli değildir” ifadelerini kullandı.

ZEYTİNDE %30 DÜŞÜŞ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TEHLİKEDE

Zeytin ve zeytinyağı sektörüyle ilgili analiz sonuçları da Meclis’te gündeme geldi. Bülbül’ün açıklamalarına göre, 2025 sezonu için %30 rekolte kaybı beklenirken, üretim maliyetlerinin sürekli artması sektörde alarm zillerinin çalmasına neden oldu. atık su ve prina yönetimi ile antalya’da düzenlenecek zeytinyağı kalite yarışması gibi öneriler de rapora dâhil edildi.

SEKTÖRÜN SORUNLARI BAKANLARA İLETİLDİ

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, önceki dönem Dışişleri Bakanı ve AK Parti Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu, AK Parti Milletvekilleri Mustafa Köse, İbrahim Ethem Taş, Atay Uslu ile AK Parti İl Başkanı Ali Çetin ve beraberindeki heyet, Antalya Ticaret Borsası’nı (ATB) ziyaret etti. Milletvekili Çavuşoğlu daha önce de Borsayı ayrıca ziyaret etmişti. Her iki ziyarette de, Antalya’nın tarım ve ticaret sektörüne dair kritik sorunlar ve çözüm önerileri bakanlara doğrudan iletildi. Görüşmelerde öne çıkan başlıklar arasında, Ukrayna’nın domates ve salatalıkta uyguladığı %100 anti-damping vergisinin Antalya ihracatına etkileri, artan kira fiyatlarının tarımsal üretimi tehdit etmesi, kiralık tarım arazileri için acil düzenleme ihtiyacı, konkordato kararlarında reel sektör alacaklarının korunması, etkin ve denetimli bir arabuluculuk sistemi, ticari uyuşmazlıklarda dava öncesi çözüm yollarının teşviki ve mahkemelerin iş yükünü azaltacak alternatif mekanizmaların güçlendirilmesi gibi konular yer aldı. ATB yönetimi, bu sorunların çözümü için kapsamlı önerilerini paylaşarak, somut adımlar atılması çağrısında bulundu.

ANTALYA’DA TARIMSAL SU KRİZİ DERİNLEŞİYOR

ATB Meclisi’nde dile getirilen bir diğer önemli başlık ise Antalya’nın su kaynaklarında yaşanan ciddi azalma oldu. Özellikle Korkuteli ve Elmalı bölgelerinde yer altı sularındaki düşüş ve plansız yayla örtüaltı üretimi, su krizini daha da büyüttü. Dane mısır ve şeker pancarı gibi su isteyen ürünlerin destek dışında bırakılması, bölgedeki üreticiyi zora soktu.

SU KISITI ANTALYA’YI YAKINDAN İLGİLENDİRİYOR

ATB Başkan Vekili Halil Bülbül açıklamasında, konuya ilişkin şu ifadelere yer verdi:

“Su kısıtı olan havzalarda dane mısır ve patates ekimine destek verilmeyecek; gerçeğe aykırı ürün beyanında bulunanlara destek ödemesi yapılmayacaktır. Su kısıtı konusu, başta Elmalı ve Korkuteli olmak üzere Antalya’yı yakından ilgilendiren konuların başında gelmektedir. Azalan yer altı suyu kaynağımız nedeniyle Korkuteli’nde şeker pancarı ve mısır gibi ürünlerimizin ekimi ciddi düzeyde etkilenecek ve yasaklamaları beraberinde getirecektir. Bir diğer önemli konu ise, Elmalı başta olmak üzere yaylada plansız bir biçimde artan örtüaltı üretime bağlı olarak tarımsal sulama suyunun yetersizliğidir. Dolayısıyla tarımsal amaçlı kullanılacak su konusunda daha planlı hareket edilmesi gerekmektedir.”

ÇİFTÇİLERE DESTEK ÖDEMESİ YAPILACAK

ATB Başkan Vekili Halil Bülbül, açıklamasına şu sözlerle son verdi:

“Hayvancılık desteklerinde ise buzağılar için %40 artışla hayvan başına 1.400 TL, kuzu ve oğlaklar için ise bir önceki yıla göre %50 artırılarak hayvan başına 300 TL olacaktır. Çoban desteği, 150 baş üzerinden ilave 1,8 katla 81.000 TL olarak ödenecektir. Bu ödemelerin bu yıl yeni uygulamaya başlanacak hayvan ve sürü sağlığı desteği kapsamında, hayvan tanımlama araçları ile bazı aşı bedelleri de destek kapsamına alınmıştır. Hayvancılık desteklerinde ödemeler 2026 yılı itibariyle başlamaktadır. 1 Şubat-13 Nisan döneminde meydana gelen zirai don nedeniyle zarar gören ürünler için ÇKS kayıtlarına göre destek ödemesi yapılacak; sigortası olmayan veya teminat dışında kalan çiftçiler de destekten yararlanabilecektir.”