İltemir: Yapı güvenliği denetimle güçlenecek!

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yapı denetim sisteminde köklü değişikliklere gitti. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemelerle, özellikle yapı güvenliği konusunda daha sıkı kurallar devreye alındı. Yeni düzenlemeye göre, yapı kullanma izni aldıktan sonra 15 yıl içinde yıkılan binaların sorumlusu yapı denetim firmaları olacak. Bu firmaların hem yetki belgeleri iptal edilecek hem de teminatlarına el konulacak. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Antalya Müteahhitler Derneği Başkanı İsmail İltemir, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapı denetim sisteminde değişikliklere gidilmiş, yapı güvenliği kurallara bağlanmıştır. Yeni düzenlemeyle birlikte yapı denetim firmalarına üst sınır getirilmiş olması da güzel bir gelişme oldu. Yönetmelikteki değişikliklerin inşaat sektörüne olan yansımalarının olumlu olacağını düşünüyorum” dedi. Yeni düzenlemeyle yapı denetim sistemi artık gizli bir sistem olacağı için sektörde güzel gelişmelerin yaşanacağını dile getiren Başkan İltemir, “Yapı güvenliği denetimle güçlenecek” ifadesini kullandı. Önceden 6 ay olan ‘hiç iş yapılmama süresi’ ise 3 aya indirildi. İnşaata başlanmaması veya denetim görevlerinin yerine getirilmemesi durumlarında, yapı denetim firmaları ile yapılan sözleşmeler feshedilebilecek.

YAPI DENETİM FİRMALARINA BÜYÜK CEZA

Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği”, “Dağıtım Tebliği” ve “Ceza Tebliği”nde yapılan değişiklikler, yapı denetim sektöründe yeni bir dönemi başlatıyor. Özellikle taşıyıcı sistemdeki yapısal hasarlara açıklık getirilirken, denetçilerin sorumluluğu daha net belirlendi. Artık bir binanın taşıyıcı sisteminde geri döndürülemez bir hasar oluştuğu takdirde, bu binanın yıkılması veya yıkılmayı gerektirecek durumda olması, denetim hatası sayılacak.

OLUMSUZLUKLAR CEZASIZ KALMAYACAK

“Komşu binaya zarar verirsen yetki gidiyor” diyen Antalya Müteahhitler Derneği Başkanı İltemir, “İnşaat aşamasında yaşanan olumsuzluklar da cezasız kalmayacak. Kazı veya temel çalışmaları sırasında komşu yapıların zarar görmesi durumunda, sorumlu yapı denetim firmasının faaliyetleri tamamen durdurulacak ve teminatları Hazine'ye irat kaydedilecek” şeklinde konuştu.

DENETİM KOLAYLIĞI SAĞLANACAK

500 metrekare altındaki binalara denetim kolaylığının da sağlanacağını kaydeden İltemir, “Yönetmelik değişiklikleri sadece cezai yaptırımlarla sınırlı değil. Küçük ölçekli projeler için de önemli kolaylıklar getirildi. İnşaat alanı 500 metrekareye kadar olan yapılar artık Bakanlık tarafından zorunlu tutulan Elektronik Dağıtım Sistemi kapsamı dışında tutulacak. Böylece vatandaşlar, istedikleri yapı denetim firmasıyla doğrudan sözleşme yapabilecek. Ayrıca bu yapıların yapı kullanım izinlerini alması da kolaylaştırıldı” diye konuştu.

ANTALYA’YI DA İLGİLENDİRİYOR

Elektronik Dağıtım Tebliği’nde yapılan bir diğer değişiklik ise büyük şehirleri ilgilendiriyor. 45 ve üzerinde yapı denetim kuruluşunun bulunduğu illerde, iki farklı denetim firması önerilecek. İlk 3 iş günü içinde tercih yapılmazsa sistem, ikinci firmayı otomatik olarak atayacak. Bu uygulama İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya gibi büyükşehirlerde 1 Şubat 2026’ya kadar yürürlüğe girmiş olacak. Yeni yönetmelik ve tebliğlerle birlikte, yapı güvenliği denetim sisteminde hem vatandaş hem de sektör açısından daha şeffaf, hesap verebilir ve yaptırımlarla desteklenen bir dönem başlamış oldu. Bakanlık, bu adımlarla kentsel dönüşüm ve yapı güvenliğini daha güçlü bir zemine oturtmayı hedefliyor.