ÇOCUKLAR ‘GÖLGESİZ’ BÜYÜYOR

Antalya, yaz aylarında 50 dereceye yaklaşan sıcaklıklarıyla dünyanın en sıcak kentlerinden biri hâline geliyor. Ancak kentteki çocuk oyun alanlarının büyük çoğunluğunun gölge sağlayacak ağaçlardan yoksun olması, özellikle yaz aylarında çocukların açık havada güvenle vakit geçirmesini zorlaştırıyor. “Ağaçlar sadece gölge ve serinlik değil, yaşamın ta kendisidir” diyen TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Antalya Şube Başkanı Gülsüm Kıldan, kent peyzajında gölge ağaçların yeterince yer bulmamasına dikkat çekerek, “Kent peyzajında çalı ve mevsimlik bitkiler dikilirken, iklim kriziyle mücadelede en etkili yöntemlerden biri olan gölge veren ağaçların önemi göz ardı ediliyor. Oysa gölge ağaçlar yalnızca estetik bir unsur değil; kent sıcaklığını 5 ila 8 derece arasında düşürebiliyor, hava kalitesini iyileştiriyor ve yaşam konforunu artırıyor” açıklamalarına yer verdi.

AĞAÇLAR SICAKLIĞI DÜŞÜRÜYOR

Dünyada Barselona, Melbourne ve Los Angeles gibi kentlerin “Gölge Şehir” ve “Ağaç Şehri” projeleriyle kent sıcaklıklarını düşürdüğünü hatırlatan Kıldan, ağaçların hem buharlaşma yoluyla hem de gölge etkisiyle hava sıcaklığını azalttığını söyledi. Kıldan, “Araştırmalar, yaz aylarında buharlaşma ve gölgelemenin bir arada 1 °C ile 5 °C arasında soğuma sağlayabildiğini ortaya koyuyor. Gölgedeki bir nesnenin sıcaklığı, aynı koşullarda doğrudan güneş ışığı altındakine göre 11 °C ila 25 °C daha düşük olabiliyor. Ayrıca yaprak ve dallar, Güneş’ten gelen enerjinin sadece %10 ila %30’unun alt kısımlara ulaşmasına izin veriyor” ifadelerini kullandı.

PETROL TÜREVİ ZEMİNLER NEFES ALDIRMIYOR

Antalya’nın en eski parkı Karaalioğlu Parkı’nın hâlâ kente nefes aldırdığını belirten Kıldan, semt parklarında ve çocuk oyun alanlarında aynı manzaranın olmadığını dile getirdi. “Çocuk oyun alanlarının zeminleri, petrol türevi malzemelerle kaplanmış; ağaçsız, güneşin altında adeta işkence alanına dönüşmüş durumda. Özellikle öğle saatlerinde oyun gruplarının sıcaklığı, çocukların dokunamayacağı seviyelere ulaşıyor. Aileler, çocuklarını ancak akşam serinliğinde parklara götürebiliyor. Bu durum ise parklarda aşırı kalabalığa ve çocukların karanlıkta oyun oynamak zorunda kalmasına yol açıyor” diye konuştu.

ÇOCUKLAR YAPAY ORTAMLARA MAHKûM!

Başkan Kıldan, gündüz vakti çocukların klimalı alışveriş merkezlerindeki kapalı oyun alanlarına yönelmek zorunda kaldığını belirterek, “Bu yapay ortamlarda çocuk, çevresini tanıyamıyor, doğayla bağ kuramıyor, dilediğince koşamıyor. Oysa çocukların oyun arkadaşını, ağacını, taşını, toprağını tanıyabildiği, sokakta oynama kültürünü yaşatabileceğimiz en önemli kamusal alanlar parklarımızdır” şeklinde konuştu.

AĞAÇ SEFERBERLİĞİ BAŞLATILMALI

Son yıllarda çıkan büyük orman yangınlarının milyonlarca ağacı yok ettiğini vurgulayan Kıldan, bu kayıpların ekosistem ve iklim üzerinde telafisi güç etkiler yarattığını söyledi. Kıldan, “Ağaç dikmek, sadece yanan alanların onarılması için değil, şehirlerdeki sıcaklığı azaltmak, su krizinin etkilerini hafifletmek ve biyolojik çeşitliliği korumak için de hayati öneme sahip” açıklamasında bulundu.

AĞAÇLANDIRMA YETERLİ DEĞİL!

Oyun parkları, meydanlar, yol kenarları ve yürüyüş yollarında gölge veren ağaçların kullanılmasının önemine değinen Kıldan, “Ağaçlar, yağmur suyunun toprakta tutulmasına yardımcı olur, su döngüsünü destekler, hava kirliliğini azaltır, kuşlar başta olmak üzere çok sayıda canlı için yaşam alanı oluşturur. Tüm bu nedenlerle kent içinde acil bir ‘ağaç seferberliği’ başlatılmalı, gölge ağaçlar yeniden kentin meydanlarına, refüjlerine, parklarına ve oyun alanlarına kazandırılmalıdır. Ağaçlar, sadece gölge ve serinlik değil, yaşamın ta kendisidir” ifadelerine yer verdi.